Tekst door Erzsó Alföldy | Fotografie: Bjørn Vijlbrief
Er kan er maar eentje de beste zijn. Of in dit geval: de slimste én de mooiste. De bijdrage van Hermans Techniglaz aan het gloednieuwe faculteitsgebouw van Aeres Hogeschool in Almere is verkozen tot winnaar van de BIPV Award 2021 voor het beste geïntegreerde zonnepanelenproject. Op 15 februari j.l. ontvingen mede-eigenaar Rik van Ogtrop en zijn collega Bart Kik namens Hermans Techniglaz de prijs uit handen van BIPV Nederland voorzitter Ruud Derks.
Het is een frisse, winderige ochtend aan de rand van het Floriadeterrein in Almere, waar over twee maanden de wereldtuinbouwtenstoonstelling Floriade Expo 2022 zal losbarsten. Vooralsnog is daar echter nog weinig van te merken en oogt het vooral als een bouwterrein. Vrachtwagens rijden tussen de zandhopen aan en af, bouwopzichters met oranje werkjassen zijn druk in de weer en wordt er getimmerd aan de houten skeletten van de tijdelijke optrekken voor het evenement. Hier, aan de rand van het Floriadeterrein, staat inmiddels één gebouw fier overeind: het spiksplinternieuwe pand van de Faculteit Food, Nature en Urban Green van Aeres Hogeschool Almere. Een ontwerp van BDG architecten, waar Hermans Techniglaz, in opdracht van HOMIJ Technische Installaties BV, de geïntegreerde zonnepanelen voor heeft geleverd. Dit project werd door een deskundige jury, bestaande uit prof. Angèle Reinders, hoogleraar Design of Sustainability Systems aan de TU/e, dr. Pierluigi Bonomo van het BIPV gebouwschilteam bij SUPSI Zwitserland en Cees Metz van Metz Architecten, uit dertien inzendingen, unaniem tot winnaar uitgeroepen.
Slim en mooi
Het is ook voor eigenaar Van Ogtrop en Kik, die vanuit Hermans Techniglaz als projectleider bij het project betrokken zijn geweest, de eerste keer dat ze het gebouw zien sinds de oplevering. Ze lopen zichtbaar te glunderen bij het aanschouwen van het resultaat van hun werk. En terecht.
Het volledig energie-neutrale gebouw mag er wezen. Waar je ook kijkt, binnen én buiten, het duurzame, circulaire concept is overal doorgevoerd. Er is gebruik gemaakt van natuurlijke bouwmaterialen, ook zijn er overal groene planten aangebracht, die voor CO2-opslag en waterafvoer moeten zorgen. Tot slot moeten de zonnepanelen van Hermans Techniglaz in de duurzame energie-opwek voorzien.
De gevel aan de westkant met uitzicht op het Weerwater met op de achtergrond de skyline van Almere Stad is praktisch volledig bedekt met zonnepanelen. Aan de westkant die uitkijkt over het Floriadeterrein in aanbouw, daarentegen, heeft het pand een groene gevel.
‘Hier heeft PV het afgelegd tegen de beplanting. Een kwestie van keuzes maken’, zegt Derks. Al begrijpt hij, als zelfbenoemde ‘plantenfreak’, deze keuze maar al te goed. ‘Bovendien profiteren de panelen aan de westzijde nu optimaal van de avondzon. Dat panelen alleen energie opwekken wanneer ze in de volle zon staan, is een misvatting. Ook met diffuus licht kun je nog steeds stroom opwekken, naast daken ook op de gevels. Sterker nog: in dit geval, met gevels die op het westen gericht zijn, waardoor ze de avondzon meepakken, kun je je energie-opwek beter spreiden, en past het beter bij de vraag in de (vroege) avond. Het voordeel is dat je het elektriciteitsnet daardoor minder belast op het midden van de dag.’
Zo zijn er nog een heleboel voorbeelden van een slimme toepassing van zonnepanelen, zoals de winnende inzending voor de BIPV Award laat zien. Kik, die namens Hermans Techniglaz betrokken is bij de uitvoering, wijst trots op de panelen die voor de ramen hangen: ‘Kijk, daar hebben we tussen de zonnecellen meer ruimte aangehouden. Wat ervoor zorgt dat er meer licht binnenvalt, maar ook dat je naar buiten kunt kijken, net als bij de panelen waar de klaslokalen achter verscholen gaan. Ook daar hebben we aan voldoende lichtinval gedacht.’
Tot slot bevat de dakbedekking boven het dakterras, bestaande uit transparante panelen, eveneens meer dan wel minder zonnecellen. ‘Dat was de nadrukkelijke wens van de architect, om plekken met meer en minder schaduw te creëren. Wat nog een heel gepuzzel was om tegelijkertijd voldoende energieopbrengst van de panelen te behalen’, vertelt Kik. ‘Uiteindelijk zijn we uitgekomen op 712 panelen met een vermogen van 156.000 Wp, waarvan 88.000 Wp uit de 400 panelen in het dak komt. Het bijzondere van dit project is: wij hebben eigenlijk overal dezelfde PV-panelen gebruikt. Het enige verschil is: bij sommige panelen aan de gevel hebben we de zonnecellen wat dichter bij elkaar gezet, bij de andere, die meer licht moeten doorlaten, zoals hier op het dak maar ook aan de gevel, juist verder uit elkaar.’
Alles bij elkaar geeft dit een fraai lijnenspel en zorgt het voor een mooi lichtval. Of, zoals Derks het juryoordeel nog even samenvat. ‘Het BIPV ontwerp van Hermans Techniglaz is mooi en slim. Of slim en mooi: het is maar hoe je het wilt hebben. Het gaat er om dat je het optimaal gebruik maakt van de technische mogelijkheden van PV, maar dat je er er tegelijkertijd extra esthetische waarde aan een gebouw mee kunt toevoegen. En daar is Hermans Techniglaz van alle inzendingen het beste in geslaagd. Bovenal is volledig in het ontwerp geïntegreerd.’
Lees het volledige artikel over de BIPV Award op de website van Solar Magazine.
