Hoe verduurzaam je een monument zonder dat de historische waarde en uitstraling ervan worden aangetast? Dat was de lastige opgave van de prijsvraag Van een Leien Dakje die werd uitgeschreven door netwerkbedrijf Alliander, BOEi, Stichting Wijnhuisfonds, Nudge en de gemeenten Zutphen en Leeuwarden. De organisatie Nudge, die projecten op het gebied van klimaat, energie, milieu en sociale duurzaamheid bedenkt én uitvoert, schreef een prijsvraag uit voor het verduurzamen van twee monumenten in Zutphen en Leeuwarden.
De Maastrichtse ontwerper Marc Meijers bedacht na meerdere jaren van onderzoek de slimme Q-Roof collector die niet óp maar áchter de dakpannen of leien wordt gemonteerd waardoor die onzichtbaar is van de buitenzijde en dus uitermate geschikt voor gebruik bij monumenten. Hiermee wordt gebruik gemaakt van de zonne-energie die ieder jaar kosteloos op onze aarde valt. De warmte die je hiermee ‘afvangt’ kan daarna vrij eenvoudig worden gebruikt in de woning of het gebouw. Voor het voorverwarmen van tapwater of om terug te stoppen in de grond en in een later seizoen opnieuw te gebruiken.
Daarmee vormde de Q-Roof oplossing één van de kandidaten voor de prijzen van Van een Leien Dakje. Nadat Q-Roof voor beide projecten reeds de publieksprijs had binnengesleept was het woord aan de jury van experts om te beoordelen welke van de inzendingen het beste aan de opdracht voldeed. Voor het historisch monument Blokhuispoort in Leeuwarden werd Q-Roof tot glorieuze winnaar uitgeroepen. Het oordeel van de jury zag er als volgt uit:
“We hebben Q-roof geselecteerd als winnende oplossing omdat deze oplossing het beste aansluit op de vraagstelling van de prijsvraag. Een realistische oplossing voor op de daken die optimaal aansluit op de wens naar het behoud van de karakteristieke beeldwaarde en monumentale waarde. Zonder aantasting van cultuurhistorisch waardevolle onderdelen. Deze vernieuwende en creatieve oplossing is onzichtbaar en biedt potentieel voor monumenten met een warmwatervraag en daarmee voor veel woonhuismonumenten.”
Het Q-Roof team nam afgelopen woensdag de prestigieuze prijs, die werd uitgereikt door de burgemeester van Leeuwarden, in ontvangst (zie foto uitreiking). Daarbij werd nogmaals benadrukt dat Blokhuispoort er samen met Nudge naar streeft om de geboden collector oplossing ook daadwerkelijk toe te passen. Want papier is geduldig maar verduurzaming mag geen verdere vertraging oplopen. En dat geldt óók voor het behoud en de verduurzaming van onze dierbare monumenten.
Ook bij andere monumenten worden Q-Roof collectoren al toegepast. Zo wordt het warme water in de spoelkeuken van restaurant Biesenhof in Geleen verwarmd door een Q-Roof systeem. De verschillende projecten van Q-Roof zijn mede mogelijk gemaakt door steun van OP-Zuid, Parkstad Limburg (BIHTS) en Interreg Vlaanderen-Nederland.